Logorytmika – idealny sposób na wszechstronną stymulację

Takie stwierdzenie nasunęło mi się po odbytym niedawno szkoleniu. W kilku słowach postaram się uargumentować to zdanie i, mam nadzieję, zachęcić Państwa do zabawy ze swoimi dziećmi w domu.

Najkrócej mówiąc, logorytmika to połączenie terapii logopedycznej z rytmiką. Takie zestawienie pobudza rozwój zarówno słuchowy, jak i ruchowy, i to jest ogromny atut tych ćwiczeń. Dzieci uwielbiają aktywnie spędzać czas i każda forma takiej zabawy daje im mnóstwo satysfakcji. To z kolei oznacza, że będą je wykonywać chętnie i z pewnością szybko się nie znudzą. My natomiast, bawiąc się z dzieckiem, będziemy mieli z tyłu głowy świadomość, że robimy świetną robotę, stymulując rozwój mowy naszej pociechy i usprawniając jej ogólne funkcjonowania. Wilk syty i owca całą :-).

A co konkretnie dają nam czynności wykonywane podczas ćwiczeń logorytmicznych?

W telegraficznym skrócie:

• aktywność ruchowa - sprzyja rozwojowi fizycznemu i psychicznemu, pozytywnie wpływa na kondycję, wyrabia prawidłową postawę, rozwija aparat mięśniowo-ruchowy, ćwiczy koordynację ruchową i usprawnia refleks;

• śpiewanie – wzmacnia aparat głosowy, kształtuje wyrazistość artykulacyjną i dykcję, rozwija klatkę piersiową, relaksuje, wyzwala naturalną potrzebę wyrażania siebie, usprawnia pamięć (!!!), poszerza zakres wiedzy i rozwija słownictwo;

• reakcja na bodźce dźwiękowe – rozwija wrażliwość, uwagę słuchową, podzielność uwagi, refleks, skupienie i koncentrację, gotowość do działania oraz wyobraźnię.

W pakiecie dostajemy jeszcze wzmocnienie więzi rodzinnych i całkiem sporą dawkę radości i śmiechu. I to wszystko przy niezbyt wymagającej zabawie, którą każdy bez większego trudu może w domu przeprowadzić :-).

Myślę, że warto z tego skorzystać, do czego serdecznie zachęcam!

A teraz przechodzimy od teorii do praktyki, a więc przykłady ćwiczeń do wykorzystania w domu:

Zabawa: „Ile zrobisz kroków?”

Jest to zabawa w parach. Jedno dziecko w parze ma zasłonięte chustą oczy. Prowadzący wystukuje rytm. Dziecko asekurowane przez osobę z pary stawia tyle kroków, ile dźwięków usłyszało. Zabawę powtarzamy kilka razy.

Ćwiczenia rytmiczne „Gra w rytmy”

Przygotowujemy sześć plansz, które oznaczamy od 1-6. Na każdej rysujemy kółka, które oznaczają różne rytmy (odstępy między kółkami są różnej długości i oznaczają czas trwania pauzy). Dzieci kolejno rzucają kostką, następnie starają się wystukać na bębenku taki sam rytm jak ten przedstawiony na wylosowanej planszy. Zabawę powtarzamy kilka razy. Następnie prowadzący wystukuje rytm a dzieci ogadują, który numer planszy wystukano.

"Wiewiórki"

Prowadzący rozdaje dzieciom klocki i prosi, by każde z nich wybrało inne miejsce w sali i ułożyło klocek, który będzie symbolizował dziuplę- dom. Dzieci – wiewiórki spacerują pomiędzy domkami w rytmie podanym na bębenku. Po ustaniu rytmu, każde z nich wraca do swojego klocka i wykonuje po dwa wdechy i wydechy nosem, przy otwartych ustach i z językiem ułożonym na podniebieniu górnym. Następnie, nie zmieniając układu narządów mowy, przełyka ślinę. Zabawę powtarzamy dwukrotnie.

Zabawa „Królowa Śniegu”

Dzieci odzwierciedlają za pomocą gestu i ruchu treść opowiadanej przez rodzica baśni pt. "Królowa Śniegu”. Naśladują podróż czarodziejskimi saniami, naśladują rzucanie śnieżkami, lepienie bałwana. Na hasło: „Rozgrzewamy serce Kaja” – dzieci nabierają powietrze nosem i wydychają ustami, mówiąc przy tym sylaby: hu, hu ha. Zabawę powtarzamy kilka razy.

Zabawa „Balonik”

Dziecko otrzymuje balonik do nadmuchania. Po nadmuchaniu rodzic przebija go szpilką. Następnie dziecko naśladuje balon - nabiera dużo powietrza i udaje, że pęka, kładzie się na dywanie i swobodnie oddycha przez nos, rozluźniając swoje mięśnie.

Zabawa „Pieczemy ciasto”

Dzieci siedzą w kole i naśladują pieczenie ciasta. Wsypują mąkę do miski, mieszając obiema rękoma. Następnie wrzucają jajka - jedna ręka bierze jajko, a druga skorupki wyrzuca za siebie. Aby ciasto się upiekło musimy je dobrze ugnieść, dlatego naśladujemy gniecenie ciasta wykonując ruchy naprzemienne – raz jedna ręka, raz druga.

Ćwiczenie wrażliwości słuchowej „Jak mocno?”

Rodzic, korzystając z instrumentów muzycznych dostępnych w domu (cymbałki, bębenek, grzechotka, ale również: łyżka i garnek, butelka wypełniona ryżem, pojemnik z fasolą itp.) wytwarza dźwięki o różnym natężeniu. Dzieci, słysząc dźwięki o dużym natężeniu - podnoszą wysoko ręce i machają nimi, a słysząc dźwięki o małym natężeniu - pochylają się, opuszczają ręce i również nimi machają.

Ćwiczenie koordynacji słuchowo-ruchowej „Powódź”

Prowadzący rozkłada na podłodze gazety, po jednej dla każdego dziecka. Gazety to są wyspy. Informujemy dzieci, że rozpoczęła się ulewa i na hasło powódź mają schronić się na gazetach, na każdej jedno dziecko. Po każdej rundzie zabawy prowadzący zabiera jedną gazetę. Dziecko, które nie znajdzie dla siebie wolnej wyspy kończy grę. Jeżeli mamy jedno dziecko to modyfikujemy ćwiczenie i nie zabieramy gazety, a w tle dla utrudnienia puszczamy muzykę.

Zabawa „Rakieta”

Marsz w rozsypce po sali w rytm wystukiwanego rytmu na bębenku. Jeśli rodzic gra cicho - dzieci maszerują na palcach, gdy głośno - idą mocno, uderzając stopami o podłogę i wysoko podnosząc kolana. Na hasło: Rakieta stratuje - biegną w różnych kierunkach, przyspieszając tempo

Zabawa słuchowa Gazetowe kulki.

Prowadzący demonstruje dzieciom następujące dźwięki: pocieranie kartki o kartkę, potrząsanie kartkami, uderzanie w kartkę, zgniatanie kartki, rozprostowywanie zgniecionej kartki, rozrywanie kartki. Dzieci zamykają oczy i odgadują prezentowane przez prowadzącego odgłosy.

Ćwiczenie słuchowo -ruchowe „Który kolor wybierzesz”

Prowadzące rozkładają na podłodze kolorowe plansze: czerwoną, żółtą, różową i brązową. Uzgadniamy z dziećmi, jakimi głoskami rozpoczynają się nazwy kolorów, następnie wypowiadamy różne słowa np. czapka, czytanka, żaba, żółw, ryby, balony. Gdy dzieci usłyszą słowo, zaczynające się głoską np. cz, to stają przy czerwonej planszy, gdy słowo na b to stają przy brązowej planszy itd.

Ćwiczenie słuchowo- ruchowe. „Wyścig słów”.

Osoba prowadząca wypowiada szereg słów, a zadaniem dzieci jest wykonanie jakiegoś ruchu, klaśnięcia za każdym razem, gdy usłyszy słowo rozpoczynające się określoną sylabą. Przykłady:

Podskocz za każdym razem, kiedy usłyszysz słowo rozpoczynające się sylabą „mu” np. Nożyczki, muzyka, nóż, muzeum, numer, nuta, mucha

Klaśnij w dłonie za każdym razem, kiedy usłyszysz słowo rozpoczynające się sylabą „pa” np. pałac, bańka, dama, pająk,buda, babcia, pasta, gałąź, pajac, patyk.

Dotknij ręką ucha za każdym razem, kiedy usłyszysz słowo rozpoczynające się sylabą „sa” np. całus, sarna, córka, synek, sanki, sałata, calineczka, sobota, sala, czekolada.

Krzyknij za każdym razem, kiedy usłyszysz słowo rozpoczynające się sylabą „ra” np. Lama, rama, rynna, ratunek, rekin, rabarbar.

Ćwiczenia uwagi słuchowej „Uważne słuchanie”

Rodzic czyta krótkie opowiadanie i wcześniej ustala z dzieckiem, że za każdym razem, gdy tylko usłyszy słowo „małpka, wykona jakąś ustaloną czynność np. narysuje kropkę na kartce, położy klocek przed sobą itp.

„Mała Martynka zaprosiła na wakacje małpkę Fiki-Miki. Małpka przyleciała do Polski samolotem. Na lotnisku na małpkę czekała Martynka i jej mama. Przywitały się serdecznie z mieszkanką egzotycznego miejsca, po czym razem z małpką pojechały do małego domku w lesie nad jeziorem. Już pierwszego dnia pobytu małpka postanowiła: Zastanę tu miesiąc, mam mnóstwo pomysłów na wakacje. Małpka nauczyła dziewczynkę wchodzić na drzewa, robić fikołki na gałęzi oraz wysoko skakać. Martynka pokazała małpce zabawę w chowanego. Małpka poznała tez nowe potrawy, jadła już nie tylko banany, ale także bułki z masłem i miodem oraz mandarynki. Małpka żałowała, że czas tak szybko mija i już czas wracać.

Miłej zabawy!

D. Wójcik

Źródła:

W artykule wykorzystano propozycje zabaw zaprezentowanych podczas szkolenia Zespołu samokształceniowego PPP w Białej Podlaskiej pt.: Logorytmika w praktyce terapeutycznej, prowadzonym przez panie: Anetę Kuszneruk i Iwonę Kędzierską.